>

Czym jest Uchwała Krajobrazowa Gdańska?

Prezydent Miasta Gdańska
Paweł Adamowicz


Wstęp do "Uchwała Krajobrazowa Gdańska. Poradnik"
luty 2018 r.

Tak zwana Uchwała Krajobrazowa Gdańska to zbiorczy dokument poświęcony regulacji zapisów dotyczących sytuowania w przestrzeni Naszego Miasta elementów znaczących, takich jak reklamy, szyldy, obiekty małej architektury, np.: ławki, place zabaw, ogrodzenia. Celem dokumentu jest wytyczenie jasnych, demokratycznych reguł umieszczania tych elementów w przestrzeni wspólnej i co za tym idzie poprawa wizerunku całego miasta, począwszy od zabytkowego Głównego Miasta, przez dzielnice mieszkaniowe, tereny przemysłowe a na terenach rekreacyjnych kończąc.

Obecny do dnia dzisiejszego brak regulacji prawnych dotyczących umieszczania w przestrzeni publicznej reklam, szyldów czy nawet ławek skutkował trudnym dla nas wszystkich zjawiskiem marginalizacji, degradacji i często nawet oszpecania wielu obszarów naszego miasta. Zjawisko to doprowadziło do powstania szumu, czy nawet chaosu reklamowego negatywnie odznaczającego się w krajobrazie. W tak zwanym stłoczeniu reklama staje się coraz mniej czytelna, a przez to - mniej skuteczna. Prowadzi to do powstawania coraz większych i agresywniejszych reklam czego rezultatem jest przestrzeń zaśmiecona reklamami, które mało kto tak naprawdę widzi a co dopiero czyta.

Miasto w sytuacji postępującej degradacji naszego krajobrazu pozbawione było podstawy prawnej do walki z często egoistycznym zagarnianiem przestrzeni. Po wejściu w życie Uchwały miasto będzie mogło reagować na zjawisko dewastacji – to sprawa podstawowa. Istotniejszą korzyścią z wprowadzenia uchwały jest fakt, że będzie ona koncepcją estetyczną dla Gdańska. Uchwała stanie się punktem odniesienia, wizją plastyczną i instrumentem współpracy miasta z jego mieszkańcami w procesie tworzenia harmonijnej, czystej estetycznej przestrzeni z której wszyscy korzystamy. Zapisy uchwały ujednolicą estetycznie nasze dzielnice, co sprawi że będą one czyste, informacje w mieście czytelne i spójne.

Właśnie dlatego warto zaznaczyć, że wprowadzenie w życie zapisów Uchwały Krajobrazowej nie będzie prowadziło do całkowitego zakazu umieszczania reklam czy szyldów. Raczej, zapisy uchwały ukierunkują wysiłki reklamodawców, przedsiębiorców i skłonią ich do stosowania reklamy stonowanej, kulturalnej, szanującej kontekst miejsca i przede wszystkim szanującej Użytkownika. Uchwała Krajobrazowa będzie jednym, zbiorczym dokumentem regulującym wszystkie zagadnienia związane z obecnością w mieście wspomnianych obiektów. Oznaczać to będzie znaczące uproszczenie dla mieszkańców i przedsiębiorców – wszystkie zapisy będą zamieszczone w jednym dokumencie co znacząco ułatwi proces załatwiania formalności związanych umieszczaniem obiektów reklamowych, informacyjnych i elementów małej architektury w mieście.

Powstawanie Uchwały poprzedziły prawie 3-letnie studia pracowników jednostek miejskich, współpracujących z nimi przedstawicieli nauki oraz organizacji pozarządowych nad zagadnieniem reklamy w Gdańsku. W ramach przygotowań przeprowadzono inwentaryzację typów i ilości reklam, obiektów małej architektury, ławek, płotów w mieście. Sporządzono analizy urbanistyczne, przeprowadzono badania ankietowe i konsultacje społeczne oraz zorganizowano otwarte konferencje służące rzetelnemu zbadaniu estetycznej kondycji Gdańska oraz wysłuchaniu wszystkich zainteresowanych. Wnioski z tych trzech lat pracy zostały zsyntetyzowane i wprowadzone do zapisów Uchwały.

Wyrażam nadzieję, że wprowadzenie tej uchwały nie skończy się jedynie na usunięciu nielegalnych reklam a rozpocznie wieloletni proces dialogu na temat znaczenia i sposobów poprawy krajobrazu Gdańska. Dialog ten przyczyni się do zwiększonej świadomości tego, że krajobraz jest dobrem wspólnym, które świadczy o naszym szacunku do otoczenia i siebie nawzajem.

Czym jest Uchwała Krajobrazowa Gdańska?

Uchwała Krajobrazowa to dokument określający zasady umieszczania w przestrzeni publicznej nośników reklamowych, elementów małej architektury i ogrodzeń. Powstanie tego dokumentu jest odpowiedzią na pogłębiający się w ostatnich latach problem zaśmiecania miasta chaotycznie rozmieszczonymi elementami bez zważania na jakość krajobrazu. Uchwała opisuje ich typy, zasady sytuowania oraz gabaryty.

Uchwała Krajobrazowa jest swego rodzaju instrukcją obsługi wskazującą Co, Jak i Gdzie można umieszczać w mieście. W obszarach podobnego typu, jak na przykład zabytkowe dzielnice mieszkaniowe, zasady umieszczania reklam i szyldów będą identyczne. Sprawi to, że przestrzenie tych dzielnic uporządkują się, zachowując swój unikatowy charakter.

Uchwała ustala zasady sytuowania następujących urządzeń:

  • obiekty małej architektury
  • ogrodzenia
  • szyldy
  • reklamy wolnostojącej
  • reklamy na budynku

Każdy z wymienionych typów został opisany za pomocą parametrów określających ich rodzaj, wielkość i miejsce usytuowania np. na budynku. Parametry te zależą nie tylko od typu obiektu, ale również od lokalizacji w mieście.

Przykładowo, w Głównym Mieście nie będzie można stosować plastikowych, kolorowych kasetonów – które nie pasują do zabytkowej zabudowy. W obszarze tym preferowane są szyldy w formie płaskich tablic, liter malowanych czy wycinanych mocowanych bezpośrednio na ścianie. Szyldy takiego typu nie tylko lepiej wpisują się w zabytkowy charakter zabudowy, ale są tańsze od współczesnych świecących kasetonów z tworzyw sztucznych.

Uchwała pozwoli dopilnować, by wszyscy przedsiębiorcy dostosowali się do tych regulacji – co zharmonizuje wizualnie ulicę. Przedsiębiorcy będą mogli konkurować w przestrzeni na równych zasadach. Dany lokal będzie miał szyld tej samej wielkości, co obok niego. Przedsiębiorcy będą mieć jednocześnie gwarancję, że sąsiad nie będzie próbował ich przebić, zasłonić.

Powstanie Uchwały poprzedziły ankiety, badania architektoniczne i urbanistyczne, które wskazały na potrzebę zróżnicowania obecności np.: nośników reklamowych w rożnych typach terenów w mieście. Odmienne są potrzeby związana z reklamą na terenach przemysłowych, czy wielkopowierzchniowych obiektach handlowych a inne w lesie, zabytkowej zabudowy mieszkaniowej, bądź w historycznym Śródmieściu.

W każdym z ośmiu wyodrębnionych obszarów ustala się, które z nośników mogą w nim występować i na jakich zasadach. Oznacza to, że każdy nośnik reklamowy, szyld, obiekt małej architektury czy ogrodzenie opisany został tym samym zestawem parametrów. Natomiast jego występowanie zależy od lokalizacji. Taka konstrukcja Uchwały Krajobrazowej pozwoliła szczegółowo określić wszystkie możliwe typy obiektów umieszczanych w mieście oraz jednocześnie pozwoliła wprowadzić gradację obecności tych nośników w różnych dzielnicach miasta.

Główne założenia Uchwały Krajobrazowej Gdańska


1. STREFOWANIE MIASTA

podział na strefy zgodnie z zasadami ładu przestrzennego


2. STOPNIOWANIE WIELKOŚCI REKLAM

stopniowanie wielkości reklam kończąc na największym nośniku o powierzchni 18m2


3. STANDARYZACJA NOŚNIKÓW REKLAMOWYCH

stosowanie standardu nośników reklamowych dla całego miasta


4. BEZPIECZNIEJ PRZY DROGACH I SKRZYŻOWANIACH

zakaz umieszczania świecących ekranów LED przy drogach


5. OGRODZENIA BEZ BANERÓW

zakaz umieszczania banerów na ogrodzeniach czy balkonach


6. KONIEC ZASŁANIANIA BUDYNKÓW

zakaz umieszczania wielkoformatowych banerów na budynkach


7. ZWROT KOSZTÓW PRAC REMONTOWYCH

możliwość umieszczania reklam na rusztowaniu remontowanego budynku na okres 12 miesięcy co 5 lat


8. NIŻSZE KOSZTY UTRZYMANIA BUDYNKÓW

możliwość umieszczania reklam na pozbawionej okien ścianie szczytowej budynku


9. POPRAWA ESTETYKI SZYLDÓW

promowanie szyldów w postaci liter ciętych lub malowanych na ścianie


10. KONIEC ZASŁANIANIA WITRYN

zakaz wyklejania całej powierzchni witryn sklepowych